برفک دهان نوزاد (Baby’s mouth thrush) یکی از مشکلات شایعی است که امکان دارد برای بسیاری از نوزادها و کودکان پیش آید و آن‌ها را هنگام مکیدن یا خوردن غذا با مشکل مواجه کند. البته درباره‌ی این مشکل جای نگرانی نیست، زیرا می‌توان آن را به‌راحتی درمان کرد. حال ما تصمیم داریم در ادامه مقاله اطلاعات کاملی را در رابطه با این مشکل در اختیارتان قرار دهیم تا به‌طورکامل با این مشکل و مسائل مربوط به آن آشنا شوید و بتوانید از بهترین درمان‌ها برای برطرف کردن این مشکل استفاده کنید.
فهرست مطالب
- برفک دهان نوزاد چیست؟
- علت برفک دهان نوزاد چیست؟
- علائم برفک دهان نوزاد چیست؟
- عکس برفک دهان نوزاد
- بررسی راههای تشخیص برفک دهان نوزاد
- برفک دهان نوزاد درد دارد؟
- آیا راهی برای پیشگیری و جلوگیری از برفک دهان نوزاد وجود دارد؟
- درمان برفک دهان نوزاد چگونه است؟
- فرق برفک دهان نوزاد با دلمه شیر چیست؟
- روش های پیشگیری از ایجاد برفک در نوزاد
- سخن پایانی و سوالات متداول
برفک دهان نوزاد چیست؟
برفک نوعی عفونت قارچی است که معمولاً به صورت لکه ها یا زخم هایی با شکل نامنظم سفید یا زرد در دهان کودک ظاهر می گردد. کاندیدا آلبیکانیس نوعی قارچ مخمر سفید رنگ است که به طور طبیعی در دهان و هر نقطه از بدن ما وجود دارد. زمانی که رشد این قارچ از کنترل خارج شود، موجب ایجاد لکه‌های سفید رنگ در دهان می‌شود. گاهی اوقات این لکه‌ها علاوه بر دهان در اطراف ناحیه تناسلی کودک نیز مشاهده می‌شوند. اگر بعد از شیردهی توجه کنید، گاهی این برفک‌ها روی نوک سینه مادر نیز قابل‌مشاهده هستند.
علت برفک دهان نوزاد چیست؟
بدن تمامی انسان‌ها میزبان مدل‌های مختلفی از باکتری است که برخی از آن‌ها به عفونت منجر می‌شوند. در رابطه با عفونت قارچی برفک نیز باید گفت که این مشکل زمانی ایجاد می‌شود که تعادل در بدن بهم می‌خورد. دقت داشته باشید که برخی از نوزادان اولین بار در کانال زایمان دچار قارچ و عفونت‌های قارچی می‌شوند و پس از آنکه آنتی‌بیوتیک مصرف می‌کنند، تعادل در بدن بهم می‌خورد و همین موضوع باعث ایجاد برفک می‌شود.
این مشکل معمولا هنگام تولد به‌وجود می‌آید و به همین دلیل بروز آن را مربوط به دوره نوزادی و چند ماهگی می‌دانند. البته اگر کودکان در سنین بالاتر برای مقابله با دیگر انواع عفونت از آنتی‌بیوتیک استفاده کنند نیز امکان دارد به این مشکل مبتلا شوند، زیرا آنتی‌بیوتیک‌ها باعث از بین رفتن باکتری‌های مفید نیز می‌شوند. (گرفتن مدرک دندانپزشکی تجربی)
این نکته را درنظر داشته باشید که عفونت قارچی برفک واگیردار است و امکان دارد بین مادر و نوزاد رد و بدل شود. درواقع اگر نوزاد شما به برفک‌دهان مبتلا باشد، شیر دادن مادر به او باعث می‌شود که این قارچ روی نوک سینه‌های مادر ایجاد شود. البته برعکس این موضوع نیز وجود دارد و مادر می‌تواند این قارچ را به نوزاد انتقال دهد.
علائم برفک دهان نوزاد چیست؟
مهمترین نشانه وجود این بیماری در نوزادان و کودکان وجود تکه‌های سفید روی زبان، لثه‌ها، دیواره یا سقف دهان است. البته لازم به ذکر است که تکه های سفید صرفاً می‌تواند ناشی از باقیمانده شیر یا اصطلاحا دلمه شیر باشد که اغلب پس از شیر خوردن روی زبان کودک مانده و معمولاً در داخل دهان حل می‌شود.
بهترین روش برای تمایز عفونت قارچی برفک از باقی مانده شیر این است که با استفاده از یک پارچه نرم و مرطوب آن را تمیز کنید. اگر بعد از پاک کردن زبان صورتی و ظاهری سالم داشت دیگر نیازی به درمان بیشتر نیست. اما اگر لکه سفید خیلی راحت جدا نمی‌شود یا لکه‌های قرمز زیر آن ایجاد شد، احتمال بیماری برفک دهان وجود دارد.
از دیگر علائم شایع این بیماری در نوزادان بیقراری و امتناع از خوردن شیر است. اگر نوزاد شما در حین تغذیه یا زمانی که در حال مکیدن پستانک است، با وجود گرسنگی یا نیاز به مکیدن، سینه یا پستانک را رها کرده و گریه می کند، ممکن است به برفک دهان مبتلا شود. به طور کلی برفک دهان می تواند در نوزادان سبب درد و ناراحتی شود. (دندان آسیاب شیری در چه سنی می افتد)
در برخی موارد، نوزادان مبتلا به برفک دهان دچار بثورات قارچی به شکل لکه های قرمز روشن یا تیره می شوند که می تواند با درد همراه باشد. این بثورات اغلب در اطراف اندام های تناسلی و ران های نوزاد ایجاد می شود و نباید با راش های پوستی ناشی از سوختگی ادرار یا مدفوع (بثوراتی که معمولا بر روی باسن دیده می شود) اشتباه گرفته شود. (مولر دندان)
علائم برفک دهان نوزادان:
- زخم های سفید و مخملی در دهان و روی زبان (پاک کردن زخم ها ممکن است باعث خونریزی شود)
- قرمزی در دهان
- بثورات پوشک
- تغییرات خلق و خوی، مانند بسیار پر سر و صدا بودن.
- امتناع از پرستاری به دلیل درد.
- برخی از نوزادان ممکن است اصلا چیزی احساس نکنند.
علائم برفک در مادر:
- نوک سینه ها ترک خورده و دردناک.
- حساسیت و درد در حین و بعد از شیردهی.
عکس برفک دهان نوزاد
بررسی راههای تشخیص برفک دهان نوزاد
حال شاید برایتان درباره‌ی تشخیص برفک دهان نوزاد سوال پیش آید که چگونه می‌توان چنین مشکلی را تشخیص داد؟ برای تشخیص برفک‌دهان نوزاد کافی است روی زبان کودک خود را نگاه کنید. اگر متوجه لکه‌هایی سفید رنگ یا زرد رنگ که مربوط به برفک هستند شدید، می‌توانید به دکتر دندانپزشکی کودکان مراجعه کنید. (چرا بچه ها انگشت می خورند)
البته اگر خیلی نگران هستید و می‌خواهید هرچه سریعتر متوجه این مشکل شوید تا درمان را شروع کنید، باید بدانید که امکان ویزیت آنلاین دندانپزشکی نیز امروزه فراهم شده است و شما می‌توانید با فرستادن عکس از زبان و دهان کودک خود به پزشک، متوجه این مشکل شوید. علائم این بیماری عبارتند از:
- مشاهده تکه‌هایی شبیه به پنیر دلمه بسته شده روی لب‌ها و داخل دهان نوزاد که به‌راحتی شسته نمی‌شوند.
- گریه کردن کودک زمان خوردن شیر یا مکیدن پستانک و شیشه شیر
- لکه‌های برجسته، تکه‌ای و بهرنگ قرمز روشن یا تیره در قسمت کشاله ران و زیر پوشک
برفک دهان نوزاد درد دارد؟
یکی از سوالاتی که برای اکثر مادران پیش می‌آید، این است که آیا برفک دهان‌نوزاد درد دارد؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که برفک زبان نوزاد یک مشکل قابل حل و ساده است، اما با این حال می‌تواند برای کودک شما ناخوشایند و دردناک باشد، زیرا این مشکل در خوردن نوزاد مشکل ایجاد می‌کند و مسلما باعث کلافگی او می‌شود.
آیا راهی برای پیشگیری و جلوگیری از برفک دهان نوزاد وجود دارد؟
شاید با خواندن مقاله تا به اینجا برایتان سوال پیش آمده باشد که آیا راهی برای جلوگیری و پیشگیری از برفک نوزادان وجود دارد؟ در جواب باید گفت که برخی از نوزادان به‌طور طبیعی مستعد مبتلا شدن به این عفونت قارچی هستند، اما اقداماتی نیز وجود دارد که با انجام آن‌ها می‌توان احتمال بروز این مشکل را کاهش داد. (دندان اصلی پشت دندان شیری)
- جرقه‌ی شروع این بیماری، با مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها زده می‌شود، از همین رو توصیه ما به شما این است که هیچوقت به کودک خود، خودسرانه آنتی‌بیوتیک ندهید و حتما مصرف این دارو را تحت نظر پزشک انجام دهید. این نکته را نیز در نظر داشته باشید که عفونت‌های ویروسی با آنتی‌بیوتیک‌ها درمان نمی‌شوند.
- دومین مورد که در پیشگیری از این بیماری تاثیر دارد، این است که اگر در دوران بارداری به عفونت قارچی واژن مبتلا شدید، حتما به پزشک مراجعه کنید تا به‌طور کامل مشکل شما درمان شود، زیرا در غیر این صورت این قارچ حین زایمان به فرزند شما انتقال پیدا خواهد کرد.
- مورد بعدی که لازم است به آن نیز توجه داشته باشید، ترشح یا درد در قسمت نوک سینه است. اگر شما در زمان شیردهی این موارد را تجربه کردید، به پزشک خود اطلاع دهید تا معاینات مربوط به عفونت مخمری انجام شود. دقت داشته باشید که مبتلا بودن شما به این عفونت، باعث انتقال آن به دهان نوزاد نیز خواهد شد.
- به‌طور منظم پستانک، شیشه شیر و شیردوش که با سینه مادر در تماس مستقیم است را ضدعفونی و استرلیزه کنید، زیرا امکان دارد این موارد به‌دلیل آلودگی باعث عفونت در دهان کودک شما و ابتلای او به برفک شوند.
- از دیگر توصیه‌هایی که برای شما داریم، شستن و خشک کردن سینه‌ها پس از هر بار شیردهی است. این کار از رشد باکتری و میکروب در قسمت نوک سینه جلوگیری می‌کند و مشکلی را در زمان شیر خوردن برای نوزاد به‌وجود نمی‌آورد.
- لباس‌های زیر خود را به‌طور منظم با آب داغ بشویید و آن‌ها را در آفتاب خشک کنید تا میکروبی روی آن‌ها باقی نماند. همچنین توصیه می‌شود جنس لباس‌های زیر خود را به‌گونه‌ای انتخاب کنید که رطوبت را در خود نگه ندارند و باعث رشد میکروب و باکتری نشوند.
درمان برفک دهان نوزاد چگونه است؟
پس از آنکه پزشک بیماری برفک دهان‌نوزاد را تشخیص داد با تجویز داروهای لازم این مشکل را درمان خواهد کرد. روند درمان برفک دهان نوزاد معمولا هم برای مادر و هم نوزاد خواهد بود تا این بیماری از یکی به دیگری منتقل نشود. معمولا تجویز پزشک در چنین مواردی قطره و ژل مناسب خواهد بود که در صورت نیاز مادر نیز باید از داروها استفاده کند.
درمان خانگی برفک‌دهان نوزاد
برفک معمولاً در عرض چند روز از بین می رود. با این حال، برفک دهان باعث ناراحتی زیادی برای نوزاد می شود. متخصصان ممکن است برای درمان آن داروی ضد قارچی به نوزاد بدهند. با این حال، چندین راه آسان برای درمان برفک دهان نوزاد وجود دارد.
روغن نارگیل خالص: استفاده از روغن نارگیل خالص خالص روی ناحیه آسیب دیده در دهان کودک می تواند به خلاص شدن از شر برفک دهان کودک کمک کند. روغن نارگیل خالص به درمان آسان برفک دهان نوزاد کمک می کند.
سرکه سیب رقیق شده: سرکه سیب دارای خواص ضد قارچی است و استفاده از محلول رقیق شده در دهان کودک می تواند به خلاص شدن از شر برفک دهان کمک کند.
دهانشویه ضد قارچ: داروهای ضد قارچی برای نوزادان وجود دارد که می توانند به راحتی از شر برفک دهان خلاص شوند. قبل از خرید چنین دارویی برای نوزادتان مهم است که با پزشک متخصص مشورت کنید.
آب شور: آب شور خاصیت ضد عفونی کنندگی دارد. استفاده از آب نمک به عنوان دهان شویه برای کودک در فواصل زمانی معین می تواند به خلاص شدن از شر برفک دهان کمک کند.
ویتامین C: ویتامین C برای رشد سیستم ایمنی مهم است. کودک شما باید سیستم ایمنی قوی داشته باشد تا از برفک دهان و ناراحتی ناشی از آن جلوگیری کند.
خمیر جوش شیرین: جوش شیرین برای مقابله با برفک دهان در نوزادان شناخته شده است. خمیری از جوش شیرین درست کنید و آن را روی قسمت های آسیب دیده در دهان کودکتان بمالید. استفاده در فواصل زمانی مشخص مطمئناً از شر برفک خلاص می شود.
درمان مادر: برفک یک عفونت قابل انتقال است. اگر سینه مادر آلوده باشد، عفونت در نوزاد عود می کند. بنابراین برای مادر مهم است که خودش از شر عفونت خلاص شود تا به نوزاد منتقل نشود.
اضافه کردن لاکتوباسیل از جمله موارد درمانی برای برفک دهان نوزاد است که به پیشنهاد پزشک باید به رژیم غذایی کودک خود اضافه کنید. همچنین درمان‌های خانگی دیگری نیز نظیر استفاده از گریپ فروت، روغن نارگیل و سودا نیز به برطرف شدن مشکل کمک خواهد کرد؛ البته مصرف این موارد برای درمان برفک دهان‌نوزاد دو ماهه یا برفک دهان نوزاد سه ماهه سخت خواهد بود و توصیه می‌شود از این درمان‌ها برای کودکان بزرگ‌تر استفاده کنید. (مشکلات دندان مصنوعی متحرک)
فلوس برای برفک دهان نوزاد
استفاده از فلوس یک روش درمان گیاهی برفک دهان نوزاد است و فلوس در طب سنتی استفاده گسترده‌ای دارد. این گیاه علاوه بر درمان برفک‌دهان نوزاد برای درمان مشکلات دیگر مانند مشکلات گوارشی، روده، کبد و … نیز استفاده می‌شود. بنابراین شما می‌توانید از این شیوه درمان استفاده کنید، اما بهتر است فرزندتان تحت نظر پزشک باشد تا درمان به‌خوبی صورت گیرد.
یکی از راهکارهایی که متخصص طب سنتی آن را برای درمان برفک دهان نوزاد مناسب می‌داند، استفاده از جوش شیرین است. بنابراین باید جوش شیرین را با آب مخلوط کنید و سپس با انگشت خود دهان نوزاد را با این ترکیب بشویید.
داروی برفک‌دهان نوزاد
تا به اینجا چند روش درمان برای برفک دهان‌نوزاد معرفی کردیم، حال اگر شما از هیچ یک نتیجه موردنظر را نگرفته‌اید، می‌توانید از داروی برفک‌دهان نوزاد یعنی نیستاتین یا قطره برای برفک دهان نوزاد استفاده کنید. این دارو در بخش تجربه‌های مربوط به برفک دهان نوزاد نی نی سایت به‌عنوان یک دارو موثر معرفی شده که افراد از استفاده‌ی آن نیز نتیجه مطلوبی را مشاهده کرده‌اند.
البته مصرف این دارو نباید سرخود و بدون مشورت با پزشک انجام شود، زیرا میزان و دوره‌ی مصرف آن برای هر نوزاد متفاوت خواهد بود. همچنین دقت داشته باشید که دوره مصرف را کامل انجام دهید و اگر بیماری تا اواسط دوره مصرف دارو بهبود پیدا کرد، مصرف دارو را قطع نکنید و آن را به پایان برسانید.
فرق برفک دهان نوزاد با دلمه شیر چیست؟
برفک دهان با شستن و تمیز کردن از بین نمی‌رود و منشا آن عفونت قارچی است و در برخی موارد به درمان هم نیاز دارد و ممکن است دهان کودک را زخم کند. این در حالی است که دلمه شیر پس از مصرف شیر و باقی ماندن مقداری از آن در اطراف دهان نوزاد ممکن است ایجاد شود که با شستشو کاملا برطرف می‌شود. (دندان مصنوعی ژله ای)
روش های پیشگیری از ایجاد برفک در نوزاد
بیشتر موارد برفک دهان‌نوزاد بدون نشانه‌های قبلی رخ می‌دهد. با این حال رعایت نکات زیر ممکن است به جلوگیری از برخی مشکلات کمک کند. این موارد عبارتند از:
- به طور منظم تمام اسباب بازی‌هایی را که ممکن است کودک در دهان خود بگذارد، استریل کنید
- اگر به کودک با شیشه شیر می‌دهید، به طور منظم تمام وسایل تغذیه؛ به خصوص سرپستانک‌ها را استریل کنید
- برای کمک به جلوگیری از ایجاد بثورات پوشک، آن را تند تند عوض کنید
- اگر شما به عنوان مادر شیرده عفونت قارچی دارید، حتما سینه های خود را درمان کنید
سخن پایانی
شما در این مقاله با برفک دهان نوزاد آشنا شدید. همچنین از راههای تشخیص و درمان آن آگاه شدید. اگر سوال یا نظری دارید آن را در کامنت مطرح کنید تا در اسرع وقت توسط ما جواب داده شود. (ارتودنسی دندان خرگوشی)
سوالات متداول
یکی از سوالاتی که برای اکثر مادران پیش می‌آید، این است که آیا برفک دهان نوزاد درد دارد؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که برفک زبان نوزاد یک مشکل قابل حل و ساده است، اما با این حال می‌تواند برای کودک شما ناخوشایند و دردناک باشد، زیرا این مشکل در خوردن نوزاد مشکل ایجاد می‌کند و مسلما باعث کلافگی او می‌شود.
زمان هایی هست که شما ممکن است به لکه های سفید رنگ روی زبان کودک توجه کنید. اما اگر بتوانید آن را با استفاده از یک پارچه مرطوب پاک کنید، پس فقط باقیمانده شیر و نه برفک. برفک را نمی توان با یک پارچه از بین برد.
