بسیاری از والدین زمانی به خود می آیند و می بینند که دندان های دائمی کودک در پشت دندان های شیری رشد کرده اند. اشتباهی پیش آمده است؟ مگر قرار نیست دندان های دائمی زیر دندان های شیری رشد کنند و آنها را از جای خود بیرون کنند؟ نگران نباشید. رشد دندان دائمی پشت دندان شیری یا دندان کوسه ای وضعیت اورژانس محسوب نمی شود. به طور معمول، رشد دندان های دائمی به سمت بالا، باید ریشه دندان شیری را حل کند و باعث افتادن دندان شود. با این وجود گاهی مقاومت دندان های شیری زیاد است و دندان دائمی از پشت آن بیرون می زند. اصطلاحا این حالت با عنوان دندان کوسه ای شناخته شده است. گاهی اوقات به فاصله چند ساعت یا چند روز پس از رشد دندان دائمی پشت دندان شیری طبیعت خود به تنهایی مشکل را حل می کند و دندان شیری می افتد.
فهرست مطالب
- درآمدن دندان دائمی پشت دندان شیری چگونه است؟
- علت رویش دندان دائمی پشت دندان شیری چیست؟
- رویش دندان دائمی پشت دندان شیری چه زمانی رخ می دهد؟
- مراحل رشد دندانهای شیری و دندانهای دائمی چگونه است؟
- عکس دندان شیری و دائمی
- راههای حل مشکل دندان کوسه ای چیست؟
- علت زود درآمدن دندان دائمی چیست؟
- عوارض رویش دندان دائمی پشت دندان شیری فک بالا چیست؟
- درمان در آمدن دندان پشت دندان شیری چگونه است؟
- مشکل رویش دندان اصلی پشت دندان شیری چگونه حل می شود؟
- سخن پایانی و سوالات متداول
درآمدن دندان دائمی پشت دندان شیری چگونه است؟
رویش دندان دائمی پشت دندانشیری یا دندان کوسه ای نگرانی خیلی از والدین است که امروز به آن می پردازیم . معمولاً در سن ۶ – ۴ سالگی جوانه دندان دائمی در زیر دندان های شیری رویش پیدا می کند و با رویش دندان دائمی، دندان های شیری لق شده و می افتند، حالا اگر این جوانه در زیر دندان شیری نباشد باعث ۲ ردیفی شدن دندان ها می شود .
در مورد فک پائین معمولاً این مشکل خودش برطرف می شود ولی در فک بالا به خاطر احتمال انحراف فک بهتره سریع تر کشیده شوند. در برخی موارد مقاومت دندان شیری زیاد است به همین خاطر دندان دائمی از پشت آن بیرون می زند که به آن دندان کوسه ای می گویند . در موارد زیادی مشاهده شده است که چند روز یا چند ساعت پس از رشد دندان دائمی پشت دندانشیری مشکل خود به خود حل شده و دندانشیری افتاده است. (چگونه دندانپزشک تجربی شوم)
رشد دندان دائمی پشت دندان شیری حالتی شایع است که در حدود ۱۰ درصد کودکان رخ می دهد .در برخی موارد خاص دیده شده است که برخی افراد حتی تا سن بزرگ سالی نیز دندان های شیری خود را در جلو دندان های دائمی حفظ کرده اند. به همین علت بهتر است تا پیش از اینکه دچار به هم ریختگی دندانی شوید به دندانپزشک کودکان اصفهان مراجعه کنید.
علت رویش دندان دائمی پشت دندان شیری چیست؟
دلیل رویش دندان دائمی پشت دندانشیری، نیفتادن دندان شیری است. ممکن است چندین دلیل برای نیفتادن این دندانها وجود داشته باشد که شامل موارد زیر هستند:
- دندانهای دائمی که پشت دندانهای شیری رشد میکنند، ریشه کاملی ندارند و در نتیجه ریشه دندانهای شیری را از بین نمیبرند. در این شرایط دندانشیری در جای خود ثابت باقی میماند.
- شلوغی شدید دندانها ممکن است اجازه ندهد دندانهای دائمی در جای مناسبی رشد کرده و ریشه دندان قبلی را از بین ببرند.
- دندانهای دائمی ممکن است بهطور کامل رشد نکرده باشند یا ممکن است از بین رفته باشند.
اگر شاهد دندان دائمی پشت دندانشیری بودید، صبور باشید، به خصوص اگر دندان شیری لق است. کودکتان را تشویق کنید که دندان لق را تکان دهد تا در نهایت دندانش بیفتد. اگر دندانشیری لق نشد و دندان دائمی پشت آن به رشد خود ادامه داد، لازم است با دندانپزشک اطفال تماس بگیرید. این موضوع را در نظر داشته باشید که دندان دائمی پشت دندان شیری احتمالا به یک یا دو دندان محدود میشود و دلیلی ندارد که نگران رشد سایر دندانهای کودک باشید. (تعداد دندان های انسان)
رویش دندان دائمی پشت دندان شیری چه زمانی رخ می دهد؟
گرچه دندانهای کوسه ممکن است در هر زمانی که دندانهای شیری کودک در حال افتادن و جایگزینشدن با دندانهای دائمی هستند، ایجاد شوند. اما دو مرحله در طول رشد وجود دارد که شایعترین زمان برای رویش دندان دائمی پشت دندان شیری محسوب میشوند.
مرحله اول زمانی است که دندانهای جلویی پایین در حدود سن شش سالگی رشد میکنند. فاز بعدی چندین سال بعد است، زمانی که دندانهای آسیاب بالایی در حدود سن 11 سالگی ظاهر میشوند. اگر کودک یک دندان کوسه در پشت یکی از دندانهای جلویی بالا یا پایین داشته باشد، احتمالاً همین وضعیت برای دندان کناری در حال رویش هم روی خواهد داد. بنابراین، بهتر است که منتظر بمانید تا هر دو دندان رشد کنند تا بتوانید درمان را به شکل همزمان برای دو دندان آغاز کنید.
مراحل رشد دندانهای شیری و دندانهای دائمی چگونه است؟
دندانهای شیری نسبت به رنگ دندانهای دائمی، سفیدتر به نظر میرسند. آنها صاف هستند، درحالیکه دندانهای دائمی دارای برجستگی دندانهداری میباشند که به آنها کمک میکند تا از سطح لثه عبور کنند. دندانهای دائمی کودک که به آنها دندانهای ثانویه یا دندانهای بالغ نیز میگویند، از بدو تولد شروع به رشد میکنند. آنها هنگام تولد زیر لثه وجود دارند و به تدریج بالا میآیند تا در زمان مناسب از لثه بیرون بزنند.
معمولاً دندانهای شیری حدود چهار تا ششسالگی شروع به لقشدن میکنند. کودک 20 دندانشیری دارد، اما پس از رویش دندانهای دائمی و درآمدن دندان عقل در سالهای نوجوانی، تعداد آنها به 32 عدد خواهد رسید. (عوارض دندان مصنوعی)
توالی معمولی از دستدادن دندان قابل پیشبینی است. معمولاً کودک ابتدا دندانهای میانی پایینی خود را از دست میدهد که به آن دندانهای ثنایای مرکزی پایین میگویند. در مرحله بعد، دندانهای میانی جلویی بالا میافتند که به آنها دندانهای ثنایای مرکزی بالایی میگویند. سپس به ترتیب دندانهای ثنایای جانبی، دندان نیش، دندانهای آسیاب اول یا پرمولر و سپس دندان آسیاب دوم میافتد.
دندان آسیاب سوم یا همان “دندانهای عقل” در حدود 17 تا 21 سالگی رشد کرده و بیرون میآیند. آنها دندان شیری ندارند که بیفتند، اما در دهان هستند و تا این زمان رویش نمیکنند. (علت بوی بد دهان نوجوان چیست)
عکس دندان شیری و دائمی
راههای حل مشکل دندان کوسه ای چیست؟
اگر این مسئله در فک پایین ایجاد شده باشد و دندانشیری کودک بسیار لق باشد، دندانپزشک درمانی انجام نمی دهد و به بیمار حدوداً 2 تا 3 هفته زمان می دهد تا دندانشیری خود به خود بیفتد تا کودک تحت درمان ناخوشایند کشیدن قرار نگیرد و اگر بعد از این زمان، دندان خودش نیفتاد، بیمار برای کشیدن دندانشیری مراجعه کند.
دندانپزشک با حذف دندانشیری می تواند مشکل را در نهایت حل کند . اگر دندان پزشک دندان های شیری را بکشد، اما هم چنان برای رشد دندان های دائمی فضای کافی وجود نداشته باشد و موقعیت فعلی آنها موقعیت نهایی به نظر برسد، دندان پزشک از روشی به نام دیسکینگ برای ایجاد فضا استفاده می کند. در این روش دندان پزشک مقداری از مینای دندان های مجاور را حذف می کند تا برای رشد دندان های دائمی جا باز شود. (دندان مصنوعی تکه ای)
اگر دندانشیری هنوز لق نشده و دندان دائمی جانشین آن شروع به رویش کرده است، در این زمان به بیمار توصیه می شود دندانشیری کشیده شود.اکثراً بعد از رفع مانع، اگر فضای کافی برای رویش دندان وجود نداشته باشد دندان دائمی با فشار زبان، خود به خود حرکت کرده و سر جای خودش قرار می گیرد.
اگر این حالت یعنی رویش دندان دائمی پشت دندانشیری را در فک بالا مشاهده کنیم باید در اسرع وقت نسبت به کشیدن دندان شیری اقدام کنیم چرا که تاخیر در کشیدن دندان شیری فک بالا می تواند باعث ایجاد مشکلات ارتودنسی در آینده گردد.
برخی از والدین به اشتباه تصور می کنند که دندان های شیری چون موقتی هستند ، اهمیتی ندارند و لازم نیست از آن ها مراقبت کرد . دندانشیری بسیار ارزشمند است و کودک برای برای جویدن غذا ، صحبت کردن و داشتن ظاهری زیبا به سلامت و قدرت این دندان ها نیاز دارد .
به علاوه دندانشیری فضای لازم برای رویش دندان دائمی را حفظ میکند و در هدایت رویش دندان دائمی نقش اساسی دارد. در نتیجه در مراقبت و حفظ و نگهداری آنها باید کوشش شود. پس هر کدام از دندان های شیری باید تا سن خاصی در دهان باقی بمانند، به عنوان مثال دندان های آسیای شیری بایستی تا حدود سن ۱۰ سالگی به طور سالم در دهان کودک نگهداری شوند.
علت زود درآمدن دندان دائمی چیست؟
زود درآمدن دندان دائمی ممکن است دلایل متعددی داشته باشد. یکی از این دلایل زود کشیدن دندانشیری و خارج شدن زودتر از موعد آن از دهان است که میتواند باعث رشد زودتر دندان دائمی شود. با درمانهای مراقبتی مانند فلوراید تراپی یا فیشور سیلانت دندان میتوان باعث پیشگیری از پوسیدگی دندانشیری و زود کشیدن دندانشیری به علت عفونت یا پوسیدگی شد. (مدت زمان ارتودنسی دو دندان جلو)
دلایل دیگر زود درآمدن دندان شیری شامل موارد زیر است:
- اختلالات تیروئیدی فعال یا پرکار
- بلوغ زودرس
- نوعی سندروم و اختلالات غده درون ریز (کمتر دیده شده و نایاب است)
- ژنتیک
- کمبود ویتأمین
- آسیب یا ضربه به لثه
زود کشیدن دندانهای شیری نیز میتواند باعث زودتر رشد کردن دندانهای دائمی شود. این مسئله بیشتر اوقات به خاطر خرابی دندان کودکان است که برای جلوگیری از عفونت و عوارض بعدی آن دندانپزشک کودکان مجبور به بیرون کشیدن آن میباشد. اما امروزه با فیشور سیلانت دندان کودکان میتوان تا حد زیادی از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری کرد. علاوه بر موارد ذکر شده زودتر درآمدن دندان دائمی میتواند به خاطر این عوامل نیز باشد:
- داشتن سابقه ژنتیکی
- کمبود ویتامینهای بدن مثل A, D
- عفونت یا بیماریهای لثه
- خوردن ضربه به لثه
- ناهنجاریهای متابولیکی
عوارض رویش دندان دائمی پشت دندان شیری فک بالا چیست؟
زودتر در آمدن دندانهای دائمی میتواند باعث عوارض برای کودک شود. این باعث شود تا دندانی دائمی از مسیری که باید رشد کند بیرون زده و کودک نیاز به ارتودنسی ای هر روش دیگر برای برگرداندن دندان به جای خودش داشته باشد. اگر دندان کودک شما پوسیدگی یا خرابی دارد با عصب کشی دندان کودکان میتوان تا زمان جوانه زدن دندانهای دائمی آنها را نگه داشت.
منحرف شدن دندان دائمی از مسیر رشد
برای درمان آن ابتدا باید با گرفتن عکس رادیولوژی از فک و کل دندانها محل دندان بیرون زده را مشاهده کرد. علاوه بر آن میتوان چنانچه دندانی مخفی در لثه وجود داشته باشد در این عکس مشاهده کرد. در این مرحله بنا به تشخیص دکتر یا دندانشیری کشیده میشود و یا با روشهای دیگری دندان را به مسیر درست رشد خود باید هدایت کنیم. (دندان شیری کی می افتد)
مسدود شدن مسیر رشد دندانهای دیگر
مسیر منحرفی رشد دندان دائمی در پشت فک بالا میتواند باعث بستن راه رشد دندانهای دیگر فک بالایی شود. در این حالت دندانهای دیگر نیز به ناچار از مسیر رشد منحرف شده و به صورت مورب در خواهند آمد.
فشرده شدن دندانها در یکدیگر
معمولاً فشرده بودن دندانها در یکدیگر به خاطر نبود جا به مقدار لازم برای رشد است. این میتواند به خاطر کوچکی فک هم باشد. در این حالت باید اول دندانشیری کشیده شود و سپس مراحل درمان اجرا شود.
درمان در آمدن دندان پشت دندان شیری چگونه است؟
در یک کودک حدوداً ۶ ساله ممکن است یک یا دو دندان دایمی در پشت دندانهای شیری رویش یابند که معمولاً درآمدن دندان پشت دندان شیری منجر به نگرانی بیش از حد والدین میگردد. نگرانی والدین هنگام درآمدن دندان پشت دندان شیری بیشتر از این جهت است که در حالی که هنوز دندانهای شیری به موقع نیفتاده اند, دندانهای دایمی در پشت آنها رویش یافته اند و این امر منجر به بی نظمی دندانهای دایمی در آینده می شود… در مواجهه با این نما چه بایدکرد؟ والدین گرامی در درجه اول باید بدانند که دیدن این نما در دهان کودک مشکل حادی ایجاد نمی کند و جای هیچ گونه نگرانی وجود ندارد.
اگر دندانهای شیری درجاتی از لقی را نشان دهند, معمولا میتوان تا سنین ۷٫۵ _۸ سالگی برای ریزش خودبخود به آنها فرصت داد و این یک خبر خوش برای بسیاری از کودکانی می باشد که دوست ندارند اولین تجربه دندانپزشکی خود را با کشیدن دندان آغاز نمایند.
بنابراین ضرورتی ندارد که کودک را تحت استرس کشیدن دندان قرار دهیم, زیرا همانطوری که ذکر گردید در این حالت با گذشت زمان دندانهای شیری خواهند افتاد و دندانهای دایمی در محل صحیح خود قرار خواهند گرفت. کشیدن دندانهای شیری در این موارد زمانی ضرورت می یابد که این نما در یک کودک حدوداً ۸ ساله و بدون وجود درجاتی از لقی دندانهای شیری دیده شود. (لاک تلخ برای جلوگیری از مکیدن انگشت)
اگر دندان کوسه فرزند شما نیفتد و پزشک تشخیص دهد که در آینده نزدیک نیز نخواهد افتاد، ممکن است اقدام به کشیدن دندان شیری کند. پس از کشیدن این دندان، فشار طبیعی زبان کودک، دندان دائمی را به سمت جایگاه دندان قبلی میراند و وضعیت قرارگیری آنرا طبیعی میکند.
مشکل رویش دندان اصلی پشت دندان شیری چگونه حل می شود؟
در اکثر مواقع دندان شیری خود به خود لق شده و به طور طبیعی می افتد. اما در برخی موارد که با گذشت مدت زمان 2 الی 3 هفته دندانشیری در سر جای خود باقی می ماند. در این زمان با تشخیص دندانپزشک کودکان ممکن است دندان شیری احتیاج به کشیدن پیدا کند. در این زمان فضای کافی در دهان کودک برای رویش دندان های دائمی بررسی می شود.
سخن پایانی
شما در این مقاله با رویش دندان دائمی پشت دندانشیری آشنا شدید. همچنین از عوارض و مشکلات آن آگاه شدید. اگر سوال یا نظری دارید آن را در کامنت مطرح کنید تا در اسرع وقت توسط ما جواب داده شود. (فلوس برای برفک دهان نوزاد)
سوالات متداول
رعایت بهداشت دهان و دندان برای کودکان در همان سالهای اولیه بعد از رویش دندانها باید انجام گیرد. از مهمترین اقدامها، آموزش مسواک زدن به کودکان است. بعد از دوسالگی و کاهش میزان مصرف شیر، کودکان باید تا جهار وعده در روز مسواک بزنند.
گاهی رویش دندان در کودکان با درد شدیدی همراه خواهد بود، به گونهای که کودک حتی حاضر به خوردن غذا نیز نیست. در این مواقع حتماً باید به دندانپزشک مراجعه کرده و در برخی موارد از ژلهای بیحسی استفاده نمود.