
دندانسازی چیست؟ + چگونه دندان ساز تجربی شویم؟
دندان ها عضوی بسیار حساس هستند. مراقبت و نگهداری از آنها مهم و ضروری است. با توجه به نرخ های سرسام آور درمان دندانپزشکی، بهتر است که با مراقبت از دندان های خود، از هزینه خدمات دندانپزشکی جلوگیری کنیم. اما برای شما که دندان هایتان اسیب دیده است و بودجه ی زیادی برای ترمیم آن ندارید؛ پیشنهاد می کنم که سراغ دندانسازی تجربی و دندانسازان بروید. کسانی که می توانند با هزینه ای کم برای شما دندان مصنوعی بسازند. هر چند که این دندان ها اصلا قابل مقایسه با دندان های شما نیستند اما کار شما را راه می اندازند.
فهرست مطالب
- دندانسازی چیست؟
- دندان ساز کیست؟
- تفاوت دندان ساز تجربی و دندانساز آکادمیک چیست؟
- چگونه مدرک دندانسازی تجربی بگیریم؟
- معرفی انواع خدمات دندانسازی و پروتز دندان
- در یک لابراتوار دندان پزشکی چه میگذرد؟
- سخن پایانی و سوالات متداول
دندانسازی چیست؟
دندانسازی ازمشاغل زیر شاخه گروه علوم پزشکی بوده و در واقع حرفه ای است که دوشادوش و در کنار حرفه دندانپزشکی، وظیفه ارائه خدمات بهداشتی و درمانی را به دسته ای از بیماران دندانپزشکی(بیماران پروتزهای دندانی) برعهده دارد. طبق آمار ارائه شده میزان درآمد ماهیانه دندانسازان بطور متوسط بین ۳۵۰۰$(حدود ماهیانه ۱۰ میلیون تومان) تا ۶۰۰۰$( حدود ماهیانه ۱۸ میلیون تومان) می باشد. علت چنین سطح درآمدی از یک سو تعرفه و بهای خدمات دندانسازی و از سوی دیگر حجم بالای بیماران دندانپزشکی است که تقاضا برای درمانهای مرتبط با دندانسازی را افزایش داده است. از دیگر مزایای شغل دندانسازی می توان به سطح اجتماعی بسیار مناسب شغل دندانسازی در اجتماع و همچنین شرایط محیط کاری و شغلی بسیار ایده ال آن اشاره نمود.

دندان سازی تجربی از مشاغل زیر شاخه گروه علوم پزشکی است و در واقع حرفهای است که در کنار حرفه دندانپزشکی وظیفه ارائه خدمات بهداشتی و درمانی را به دستهای از بیماران دندانپزشکی بر عهده دارد. شاغلین حرفه دندانسازی از درآمد بالایی برخوردارند.البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله درباره دندان شیری را بخوانید.
دندان ساز کیست؟
دندانسازی از مشاغل زیرشاخه گروه علوم پزشکی است و درواقع حرفهای است که در کنار حرفه دندانپزشکی وظیفه ارائه خدمات بهداشتی و درمانی را به دستهای از بیماران دندانپزشکی بر عهده دارد. وظیفه و شغل یک دندانساز بدینترتیب است که پسازاینکه دندانپزشک از بیمار قالبگیری کرد و این قالب را برای لابراتوار ارسال نمود دندانساز بایستی براساس طرح درمان و نظر دندانپزشک، پروتز دندانی مناسب برای بیمار را تهیه نماید. با توجه به این توضیحات یک دندانساز و یا لابراتوار دندانسازی بـههیچ وجه حق پذیرش مستقیم بیمار (از قبیل پذیرش بیمار، معاینه، امتحان پروتز، تطبیق رنگ دندانها، قالبگیری و… ) را ندارد.
جهت یادگیری رشته دندانسازی، هم میتوان رشته تکنسین پروتزهای دندانی را در دانشگاه دنبال کرد و هم اینکه میتوان بهصورت تجربی اقدام به یادگیری این حرفه کرد. باید توجه داشت که از لحاظ قانونی مجوز تاسیس “لابراتوار دندانسازی” فقط به دارندگان مدرک دانشگاهی پروتزهای دندانی داده میشود. تمامی کلینیکها برای ساخت پروتزهای دندانی نیاز به همکاری به دندانساز یا لابراتوارهای دندانسازی دارند.
تفاوت دندان ساز تجربی و دندانساز آکادمیک چیست؟
اول از هر چیز، جهت کار و فعالیت در حرفه دندانسازی، شما بایستی امور لابراتواری دندانسازی را بلد باشید که جهت یادگیری این امور، هم می توانید رشته تکنیسین پروتزهای دندانی را در دانشگاه دنبال کنید و هم اینکه می توانید بصورت تجربی اقدام به یادگیری این حرفه نمایید. در واقع در سراسر دنیا در زمینه داشتن مدرک تحصیلی برای تکنیسین های لابراتواری چندان سخت گیری نمی شود و علت آنهم این است که این گروه شغلی در هیچ حالتی اجازه کار برروی بیمار را ندارند و وظیفه ارتباط با بیمار و تمام مسئولیت درمان برعهده خود دندانپزشک خواهد بود.

البته نکته این جاست که از لحاظ قانونی مجوز تاسیس “لابراتوار دندانسازی” فقط به دارندگان مدرک دانشگاهی پروتزهای دندانی اعطا می گردد گرچه در سراسر دنیا تعداد لابراتوارهای دندانسازی بدون مجوز چندین برابر مجوز دارها می باشد و به همان دلیل عدم وجود ارتباط مستقیم بین لابراتوار و بیمار ، معمولا دولتها در موضوع لابراتوارهای بدون مجوز ورود نکرده و تا شاکی خصوصی وجود نداشته باشد اقدامی نمی کنند.
در حال حاضر افراد بسیار زیادی هستند که در سایر رشته های دانشگاهی همچون مهندسی یا گروه انسانی تحصیل کرده اند ولی بدلیل بازار کاری بسیار مناسب حرفه دندانسازی، اقدام به یادگیری دندانسازی کرده اند و یا در لابراتوارهای دندانسازی دیگران مشغول بکار شده اند و یا خودشان اقدام به راه اندازی و تاسیس لابراتوار ،البته بدون مجوز،کرده اند. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله چکاب دورهای دندانها را بخوانید.
از سوی دیگر دندانسازی از حرفه هایی است که در سایر کشورها نیز بازار کاری بسیار خوبی دارد بنابراین یادگیری حرفه دندانسازی را به کسانی که قصد مهاجرت به خارج و یا تحصیل در خارج از کشور را دارند قویا توصیه می شود. دندانساز چه آکادمیک باشد و چه تجربی، بایستی بر روی قالب هایی که دندانپزشک از بیمار تهیه می کند کار کرده و طبق طرح درمان و تنظیمات مورد درخواست دندانپزشک، پروتز مورد نظر را تهیه نماید.
چگونه مدرک دندانسازی تجربی بگیریم؟
متقاضیان ورود به این حرفه به منظور اخذ مدرک دندانسازی تجربی، می توانند به یکی از روش های ذیل اقدام نمایند که می تواند پاسخگوی سوال عموم متقاضیان مبنی بر این که چگونه دندانپزشک تجربی شوم؟
۱- کاردانی رشته دندانسازی تجربی
متقاضیان می توانند در مقطع کاردانی از طریق کنکور سراسری و با بررسی دفترچه آزمون سراسری، دانشگاه های مجاز پذیرش را انتخاب نمایند. در این دفترچه ها، این رشته تحت عنوان کاردانی تکنسین پروتزهای دندانی نیز مشاهده می گردد که داوطلبان رشته تجربی می توانند در صورتی که واجد شرایط باشند، آن را انتخاب نمایند.
۲- کارشناسی رشته دندانسازی تجربی
رشته دندانسازی در دانشگاه دارای مقطع کارشناسی پیوسته نمی باشد و برای این منظور داوطلبان گروه آزمایشی تجربی می توانند ابتدا از طریق آزمون در مقاطع کاردانی که در بالا توضیح داده شد، پذیرش شوند.برای ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی همان طور که ذکر گردید از طریق آزمون و یا بدون کنکور، وارد مقطع کارشناسی ناپیوسته بگردند.لازم به ذکر است:

این مقطع در دانشگاه های سراسری مختلف و دانشگاه های آزاد فقط بدون کنکور می باشد و برای ورود به رشته دندانسازی از کاردانی به کارشناسی نیازی به شرکت در کنکور نمی باشد.البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله منشا دندان درد را بخوانید.
۳- دوره دندانسازی تجربی آموزشگاه های آزاد
متقاضیان شرکت در کلاس های آموزش دندانپزشکی تجربی، می توانند در آموزشگاه های آزاد و بعضا غیر حضوری که در برگزاری این دوره ها ثبت نام می کنند، شرکت نموده و مدرک و مجوز معتبر داخلی و بین المللی در این رشته اخذ نمایند.هزینه شرکت در این دورههای بین ۲ تا ۶ میلیون تومان متغیر است.
معرفی انواع خدمات دندانسازی و پروتز دندان
پروتزهای مختلفی توسط تکنسینهای دندانساز در لابراتوارهای دندانسازی ساخته و آماده میشود که از جمله آنها میتوان به پروتز دندان متحرک ، پروتز دندان ثابت و پروتز ایمپلنت جهت جایگزینی دندان یا دندانهای از دست رفته اشاره نمود. که معمولا بعد از مرحله قالب گیری توسط دندانپزشک از بیمار، این قالبها به لابراتوار دندانسازی ارسال شده و پروتزهای دندانی توسط تکنسین دندانساز ساخته و آماده میشود. البته نیازمند تجهیزات دندانپزشکی خاصی است. در ادامه به معرفی این خدمات دندانسازی خواهیم پرداخت.
پروتز دندان مصنوعی متحرک
به پروتزی که توسط بیمار قابل درآوردن از دهان باشد، گفته میشود که مورد استفاده افراد بیدندان یا با تعدادی دندان از دست رفته قرار میگیرد و بر سه نوع است:
- پروتز دندانی پارسیل در میان مردم به دندان تکهای معروف است و کاربرد آن برای بیماری است که یک یا چند دندان خود را از دست داده باشد و خود بر دو نوع است:دندان مصنوعی پارسیل اکریلی که سطح خارجی آن به طور کامل از آکریل که همان مواد جایگزین لثه در دندان مصنوعی است، ساخته میشود و در صورت نیاز سیمهای فلزی مخصوصی به عنوان گیره در آن استفاده میشود. پروتزهای پارسیل تمام آکریل (فلیپر)، معمولا به عنوان یک درمان موقتی در بسیاری از موارد مورد استفاده قرار میگیرند.
- دندان مصنوعی پارسیل کرم کبالت که پروتزی است که مخصوص افرادی که دندانهای خلفی خود را از دست دادهاند و دندانی جهت پایه برای پروتز ثابت ندارند و یا کسانی که به هر دلیل تمایل به استفاده از پروتز ثابت دندان ندارند، مورد استفاده قرار میگیرد.
- پروتز کامل دندان پارسیل یا دست دندان که در دو نوع معمولی و لثه نرم ساخته میشود و ویژه افرادی است که تمام دندانهای خود را از دست داده باشند که با گسترش ایمپلنت استفاده از این پروتزهای متحرک کمتر شده ولی هنوز یکی از روشهای درمانی محسوب میشود.
پروتز دندان متحرک اوردنچر
از دیگر انواع خدمات دندانپزشکی و دندانسازی، نوعی پروتز به صورت یک دست کامل دندان است که بر روی پایههای دندانی و یا چند ایمپلنت مینشیند و مشکل لقی پروتزهایی که در بالا نام برده شد را ندارد و در واقع توسط ایمپلنت که مانند دگمه فشاری عمل میکند، محکمتر به فک می چسبند. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله گرایش های رشته دندانپزشکی را بخوانید.
پروتز دندان ثابت
پروتز ثابت دندان همان روکش دندان از دیگر خدمات دندانپزشکی و دندانسازی است که در صورت ضعف ساختار دندان و نیاز به حفاظت و حمایت و همچنین به جهت زیبایی از آن استفاده میشود که به دو صورت روکش تک واحدی دندان به جهت پوشاندن یک دندان بدرنگ، بدشکل، آسیب دیده یا شکسته شده که ریشه آن سالم است، پوشاندن دندان به منظور حفظ ظاهر و زیبایی آن، نگهداری یک پرکردگی، محافظت از یک دندان ضعیف و گاهی برای اتصال یک بریج مورد استفاده قرار میگیرندو یا به صورت بریج دندان برای یک یا چند دندان از دست رفته به صورت پلی بین دو دندان سالم مجاور ساخته میشود و باعث پر شدن جای خالی میشود که نوع ثابت آن فقط توسط دندانپزشک قابل خرج شدن میباشد.
ایمپلنت دندان
از انواع پروتز ثابت است که امروزه به دلیل ظاهر زیبا و ماندگاری بالا بهترین نوع جایگزینی دندانهای از بین رفته محسوب میشود، ایمپلنت نام دارد که در واقع پایهای فلزی و پیچی شکل است که درون استخوان فک کار گذاشته شده و جنس آن از تیتانیوم خالص میباشد و به عنوان پایهای برای روکشهای جایگزین تاج دندان به کار می رود. معمولا برای اینکار از آمپول بی حسی استفاده می شود.
در یک لابراتوار دندان پزشکی چه میگذرد؟
لابراتوار دندان سازی یا لابراتوار ساخت پروتزهای دندانی، جایی است که انواع پروتزهای دندانی ویژهٔ هر بیمار به سفارش دندانپزشکان ساخته میشود. انواع پروتزهای دندانی شامل روکش، دندان مصنوعی و غیره است.

تکنیسینهای دندانسازی، با توجه به درخواست دندانپزشک مبنی بر چگونگی ساخت، اقدام به ساخت انواع پروتزها میکنند. این تولیدات، هم شامل قطعات دندانمانند و هم شامل قطعات درمانی مثل ارتودنسی میشود. در واقع، دندانسازها که در لابراتوارهای دندانسازی فعالیت دارند، یک عضو از تیم دندانپزشکی محسوب میشوند که با همکاری یکدیگر به بازسازی دندانهای ازدسترفته یا اصلاح دندانهای آسیبدیده میپردازند.
سخن پایانی
شما در این مقاله با دندانسازی آشنا شدید. همچنین از انواع خدمات دندانسازی آشنا شدید. اگر سوال یا نظری دارید آن را در کامنت مطرح کنید تا در اسرع وقت توسط ما جواب داده شود.
سوالات متداول
متقاضیانی که دارای مدارک کاردانی یا کارشناسی پروتزهای دندانی با شرایط گفته شده در متن مقاله می باشد می توانند اقدام به دریافت مجوز نمایند .
داشتن مدرک تحصیلی مرتبط با دندانسازی و ارائه تقاضا نامه متقاضی از جمله شرایط اولیه تاسیس لابراتوار دندانسازی است و سایر ضوابط در مقاله توضیح داده شده است.