سکته مغزی یکی از حوادث حاد و خطرناک است که ممکن است بر اثر اختلال یا مسدود شدن عروق خونی در مغز رخ دهد. پس از یک سکته مغزی، مراقبت‌های مناسب و به موقع ایفای نقش حیاتی در بهبود و بازسازی عملکرد مغزی فرد دارند. در این مقاله، به بررسی مراقبت‌های بعد از سکته مغزی و اقداماتی که می‌توانند به فرد در فرآیند بازگشت به زندگی نرمال کمک کنند، می‌پردازیم.
مراقبت‌های پزشکی
- بستری در بیمارستان: بیماران پس از سکته مغزی عمدتاً در بیمارستان بستری می‌شوند تا تحت نظر تیم پزشکی قرار گیرند و مشکلات جدی تری که ممکن است پیش بیاید، مدیریت شود.
- داروها: مصرف داروهای مرتبط با کنترل فشار خون، کاهش لخته خون، و کنترل موارد دیگری که ممکن است عوارض منفی بر سلامت مغز داشته باشند.
فیزیوتراپی و توانبخشی
- توانبخشی حرکتی: فیزیوتراپی برای بهبود حرکت و عملکرد عضلات و استخوان‌ها انجام می‌شود.
- توانبخشی حرکتی: حرکات و تمرینات مخصوصی برای بهبود تعادل و پیشگیری از افتادن فرد تدابیر مهمی هستند.
حمایت روانی و اجتماعی
- مشاوره روانی: برخوردهای روانی ناشی از تجربه سکته مغزی می‌تواند تحت نظر متخصصین روان‌شناسی مدیریت شود.
- حمایت اجتماعی: حضور خانواده و دوستان به عنوان منابع حمایت اساسی در فرآیند بهبود بسیار مؤثر است.
تغذیه مناسب
- رژیم غذایی سالم: تغذیه مناسب با تاکید بر مصرف میزان مناسب از مواد غذایی مفید برای سلامت مغز و قلب می‌تواند به بهبود وضعیت عمومی فرد کمک کند.
آموزش به بیمار و خانواده
- آموزش درباره علائم اختلالات: بیمار و خانواده باید با علائم ممکن برگشت‌پذیر و غیرقابل برگشت آشنا شوند.
- آموزش درباره اقدامات اورژانس: آموزش به خانواده در مورد اقدامات اورژانس می‌تواند در کاهش خطرات مرتبط با سکته مغزی مؤثر باشد.
مراقبت های پرستاری برای بیماران سکته مغزی
پرستاری بیمار سکته مغزی از اهمیت بسیار زیادی برخوردارند و بهبود فرآیند توانبخشی و کاهش عوارض جانبی مرتبط با سکته مغزی را تسریع می‌کنند. در ادامه به برخی از مراقبت‌های پرستاری مهم برای بیماران پس از سکته مغزی اشاره می‌شود:
نظارت بر علائم حیاتی
- فشار خون: نظارت دقیق بر فشار خون بیمار ضروری است. تنظیم و نگهداری فشار خون در محدوده مطلوب، از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است تا جلوگیری از سکته‌های مغزی تکراری یا افت فشار خون که ممکن است عوارض جدی داشته باشد.
- آهنگ قلب و نبض: پایش مداوم آهنگ قلب و نبض بیمار، نقل و انتقال به موقع به بخش‌های مربوطه اطلاعات در مورد وضعیت قلبی بیمار را فراهم می‌کند.
مراقبت‌های پوستی
- جلوگیری از فشار زخم: بیماران سکته مغزی ممکن است به دلیل کاهش حرکت و حس در برخی از قسمت‌های بدن به فشار زخم معرض باشند. پرستاران باید به منظور جلوگیری و مدیریت فشار زخم، بیمار را به صورت منظم بچرخانند و در جایی که فشار بیشتر است، اقدام به استفاده از تختهای خاص و دستگاه‌های پشتیبان کنند.
- مراقبت از پوست: تمیزی و مراقبت مناسب از پوست برای جلوگیری از عفونت‌ها و مشکلات پوستی مهم است. به ویژه در نواحیی که حرکت کمتری دارد.
جلوگیری از افتادن
- استفاده از ابزارهای پشتیبان: استفاده از وسایل کمکی نظیر تختهای قابل تنظیم ارتفاع، تاشوها، و وسایل کمکی دیگر برای کاهش خطر افتادن بیماران از تخت یا در حین حرکت ضروری است.
- توجه به محیط: اطمینان از ایمنی محیط بیمار با حذف موانع و اجسام خطرناک و نصب نورپردازی مناسب و دسته‌های دیگر کمک به جلوگیری از افتادن دارد.
توانبخشی حرکتی
- تمرینات فیزیوتراپی: همکاری با تیم فیزیوتراپی برای انجام تمریناتی که به بهبود حرکت و قدرت عضلات کمک می‌کنند.
- حرکات درختچه‌ای و تغییرات موقعیت: انجام حرکات درختچه‌ای و تغییرات موقعیت بیمار در تخت به منظور جلوگیری از آتلکسی (کاهش انعطاف پذیری عضلات) و تشویق به حرکت.
پشتیبانی روانی
- گفت‌وگو و تشویق: برقراری ارتباط خوب با بیماران، گفت‌وگو در مورد احساسات و نگرانی‌های آنان، و تشویق به شرکت فعال در فرآیند توانبخشی.
- ارائه اطلاعات: اطلاع‌رسانی به بیماران و خانواده‌ها در مورد پیشرفت توانبخشی، مراقبت‌های لازم، و اقدامات آتی.
نتیجه‌گیری
مراقبت‌های بعد از سکته مغزی نه تنها باید به بهبود فیزیکی فرد کمک کنند بلکه باید به ایجاد یک زندگی با کیفیت و مستقل برای او کمک نمایند. ترکیبی از مراقبت‌های پزشکی، فیزیوتراپی، حمایت روانی و اجتماعی، تغذیه مناسب، و آموزش می‌تواند در این مسیر بهبود و بازسازی تاثیرگذاری داشته باشد.
