در دندانپزشکی روشهای زیادی برای ترمیم دندان پوسیده یا ترک خورده وجود دارد؛ یکی از مقرونبهصرفهترین روشهای ترمیم باندینگ دندان است. در این روش نقایص جزئی دندان با استفاده از یک ماده رزینی همرنگ با دندان، معمولاً کامپوزیت، رفع میشوند. خوبی این روش این است که میتوان رنگ مواد باندینگ را همرنگ با دندان طبیعی خود انتخاب کرد تا قابل تشخیص از دیگر دندانها نباشد.
باندینگ دندان چیست؟
باندینگ دندان یکی از روشهای دندانپزشکی زیبایی است، که به وسیله مواد رزین ، نواقص دندان برطرف شده و ترمیمی همرنگ دندان صورت می گیرد. چرا که رزین متناسب با رنگ دندان های بیمار انتخاب شده و دندانپزشک آن را بر روی دندان بیمار قرار می دهد.
در روش باندینگ دندان نیازی به آمادهسازی دندانها نیست یا مقدار آمادهسازی دندانها به این منظور ناچیز است. به همین خاطر به جز مواردی که از کامپوزیت برای پر کردن پوسیدگی دندان استفاده میشود، اغلب نیازی به استفاده از مواد بیحسی به این منظور نخواهید داشت. به این ترتیب پس از بررسی رنگ دندانهای شما، به دقت کامپوزیتهای همرنگ دندان برای ترمیم انتخاب میشود.
مواد به کار رفته در باندینگ دندان
مواد مورد استفاده در باندینگ دندان معمولاً از جنس رزینهای کامپوزیتی میباشند. این رزینهای کامپوزیت همرنگ با دندان طبیعی انسان هستند.
کاربرد باندینگ دندان چیست؟
باندینگ یک روش ترمیمی-زیبایی ارزان و ساده است؛ که با تشخیص دندانپزشک در موقعیتهای زیر انجام میشود:
- هنگامی که دندان بیمار پوسیده شده و دارای حفره است.
- برای ترمیم دندان شکسته هنگامی که بیمار دندانی شکسته یا ترک خورده دارد.
- برای زیبایی بخشیدن به دندانهایی که تغییر رنگ دادهاند.
- برای حفاظت از ریشه دندان هنگامی که به دلیل عقبنشینی لثه در معرض آسیب قرار گرفته است.
- برای جایگزینی ترمیمهای آمالگام (برای بهبود ظاهر دندان)
- هنگامی که در بین دندانها فضای خالی وجود دارد.
- هنگامی که دندانها کوتاه هستند و نیاز به بلندتر شدن دارند.
- برای تغییر شکل دندان.
انواع باندینگ دندانپزشکی
امروزه دو نوع مختلف باندینگ دندان وجود دارد که عبارت است از باندینگ کامپوزیت مستقیم و باندینگ کامپوزیت چسبنده.
باندینگ کامپوزیت مستقیم
باندینگ کامپوزیت مستقیم درمانی ست که در آن از کامپوزیتهای به رنگ دندان (سفید یا به رنگ طبیعی دندانها) برای پر کردن پوسیدگی، ترمیم تراشیدگی یا ترکخوردگی، پوشاندن فاصله بین دندانها و نیز ترمیم لبههای دچار خوردگی دندانها استفاده می شود. در این حالت مواد کامپوزیت بهطور مستقیم بر روی دندان قرار گرفته و با حداقل سطح تهاجم، طرح لبخند بیمار اصلاح میشود. در اصطلاح تخصصی به این روش ترمیم باندینگ مستقیم دندان گفته میشود، ولی در اکثر موارد به آن به اختصار باندینگ میگویند.
باندینگ کامپوزیت چسبنده
در این نوع باندینگ برخلاف کامپوزیت مستقیم، ترمیم دندان به یک دندان متصل میشود. این روش معمولاً برای اهداف زیبایی همراه با روکش دندان، لمینت دندان، بریج، و اینله و آنله مورد استفاده قرار میگیرد. به این ترتیب دندانپزشک پس از انتخاب رنگ مناسب باندینگ، سطح دندان را با استفاده از یک محلول اسیدی مناسب کمی زبر کرده و محلول رزین کامپوزیت را بر روی دندانها قرار می دهد. و با حالت دادن محلول بر روی دندان آن را به شکل دلخواه در می آورد. در ادامه این مواد با استفاده از پرتو مخصوص سفت شده و این فرآیند تا زمانی تکرار میشود که پرکردگی یا ونیر کامپوزیت ظاهر نهایی دلخواه را پیدا کند. دندانپزشک در نهایت این مواد را صیقل میزند تا ظاهر آن با سطح بقیه دندانها هماهنگ و طبیعی به نظر برسد.
معرفی انواع راههای زیبایی دندان
امروزه یکی از معیارهای مهم زیبایی، داشتن دندان های سفید و بی نقص و لبخندی جذاب است. دندان های زیبا چهره را مهربان تر و جذاب تر جلوه می دهند. از این رو درمان های زیبایی لبخند و دندان ها روز به روز محبوبیت بیشتری پیدا می کنند. اگر میخواهید به لبخندی ایده آل دست پیدا کنید، ابتدا باید بدانید چه نوع درمان زیبایی دندان برای شما مناسب است.
۱- سفید کردن دندان ها:
سفید کردن دندان ها پرکاربردترین درمان زیبایی در دندانپزشکی است. برای سفید کردن دندان ها چند روش وجود دارد:
- بلیچینگ دندان ها: در بلیچینگ دندان ها با استفاده از مواد شیمیایی سفید کننده دندان ها سفید و براق تر می شوند این درمان را میتوان در خانه یا مطب انجام داد.
- باندینگ کامپوزیت
- لمینت
- روکش دندان
۲- زیبایی دندان با کامپوزیت
باندینگ کامپوزیت که به کامپوزیت کردن دندان ها یا لمینت کامپوزیتی هم شناخته میشود، تنها برای سفید کردن دندانها استفاده نمی شود بلکه روشی برای رفع اشکالات جزئی دندان است.
در این روش محلولی به نام رزین کامپوزیت به سطحی از دندان که در معرض دید است مالیده می شود و سپس سخت می شود. قرارگیری این لایه باندینگ روی دندان باعث سفیدتر شدن دندان ها و همچنین اصلاح مشکلاتی مانند لب پر شدگی یا ترک های جزئی دندان می شود.
۳- لمینت سرامیکی
لمینت یا ونیر دندان یک پوسته بسیار نازک است که بر روی دندان چسبانده می شود تا اشکالات خفیف تا متوسط دندان را بپوشاند. لمینت کردن دندان ها برای اهداف مختلف انجام میشود. مثلاً جهت سفیدتر کردن دندان ها، اصلاح ترک خوردگی یا لب پرشدگی، بستن فاصله بین دندان ها، اصلاح کجی دندان ها و همچنین بد شکلی سطح یا لبه دندان ها.
۴- روکش دندان
گاهی اوقات که اشکالات دندان گسترده تر از حدی است که با کامپوزیت یا لمینت برطرف شود میتوان از روکش دندان برای زیبایی دندان ها استفاده کرد.
۵- درمان ارتودنسی
گاهی اوقات کجی و نامرتبی دندان ها بیشتر از حدی است که بتوان با لمینت یا روکش اصلاح کرد. در این موارد برای داشتن دندان هایی صاف و مرتب باید درمان ارتودنسی انجام بدهید. توجه داشته باشید درمان ارتودنسی امروزی محدود به سیم کشی دندان ها یا همان براکت فلزی نیست بلکه روش های متعددی از جمله ارتودنسی نامرئی برای این منظور وجود دارد.
۶- جراحی لثه برای اصلاح لبخند لثه ای
برای کسانی که هنگام صحبت کردن یا خندیدن، بخش زیادی از لثه شان دیده می شود جراحی لثه و یا افزایش طول تاج دندان به اصلاح این مشکل و زیبایی لبخند کمک می کند.
۷. گذاشتن نگین دندان
درمان های زیبایی دندان چه عوارضی ممکن است داشته باشند؟
اگر این درمان ها را نزد متخصص دندانپزشک زیبایی انجام ندهید، ممکن است عوارضی به وجود بیاید. از جمله عوارض احتمالی درمانهای زیبایی دندان ها عبارتند از:
- حساسیت دندان
- تحریک و التهاب لثه
- در نظر نگرفتن فاکتورهای زیبایی لبخند و چهره و در نتیجه عدم زیبایی نهایی لبخند
استفاده از لمینت برای زیبایی دندان پر شده چگونه است؟
اینگونه نیست که شما نمی توانید لمینت دندان را روی دندان های پرشده قرار دهید. اما وقتی بیش از نصف یک دندان با مواد پرکننده مانند کامپوزیت پر شده باشد دیگر نمی توان یک روکش لمینت سرامیکی را روی آن گذاشت. اگر مقدار زیادی از دندان پر شده باشد ، باید به هر حال با تاج پوشیده شود. در صورتی که دندان پرشدگی زیادی دارد ، این بدان معنی است که حفره های زیادی در دندان وجود دارد. تاج دندان سرامیکی محافظت بسیار بهتری در برابر پوسیدگی دندان نسبت به روکش لمینت است. و اگر تمایل دارید حفره هایی را که روی دندانهای خود دارید با لمینت دندان بپوشانید ، حاشیه روکش لمینت ، درست جایی که به دندان متصل می شود ، مکانی آسیب پذیر است که نسبت به پوسیدگی دندان بیشتر حساس است. بنابراین تاج دندان برای کسانی که دندان های پر شده دارند ایده بهتری است و ماندگاری آن نیز بیشتر است و در موارد شدید لمینت دندان برای دندان های پر شده توصیه نمی شود.
بنابراین این که آیا برای دندان های پرشده روکش لمینت دندان بکار رود یا تاج ، همه به اندازه و مساحت پرشدن دندان بستگی دارد. بررسی دندانهای واقعی و پرتونگاری برای تعیین اینکه روکش لمینت سرامیکی یا تاج برای شما مناسب است یا نه ، لازم است.
پوسیدگی دندان چیست؟
پوسیدگی دندان یکی از شایعترین مشکلات سلامتی در جهان است. دندانهای پوسیده در واقع به دنبال یک سری حفرهها در دندان به وجود میآید که در نهایت سوراخها یا منافذی را در سطح دندان ایجاد میکنند. این مشکل میتواند در تمام افراد و در هر سنی، حتی کودکان و خردسالان رخ دهد و سلامت دندانهای آنها را تحت تاثیر قرار دهد.
خرابی دندان میتواند باعث درد و عفونت شود. در واقع پوسیدهشدن دندان از مراحل اولیه شروع میشود و بهتدریج با درمان نشدن و عدم رعایت اصول بهداشت دهان و دندان، شدت مییابد و لایههای عمیقتری از دندانها را تحت تاثیر قرار میدهند.
این مشکل میتواند منجر به دنداندرد شدید، عفونت و در نهایت ازدستدادن دندانها شود. مراجعه منظم به دندانپزشک، عادات مسواک زدن مرتب و صحیح و نخ دندان کشیدن میتواند افراد را در برابر پوسیدگی دندان محافظت کند.
پوسیدگی دندان چگونه بوجود میآید؟
در واقع روند پوسیدگی به این شکل است که ابتدا یک پلاک دندانی که یکلایه چسبناک و شفاف است روی دندانها را میپوشاند. این مورد معمولا به دنبال مصرف بالای قند و نشاستهها و حذف نشدن آنها به وجود میآید.
در ادامه باکتریهای دهان و دندان شروع به تغذیه از این پلاکها کرده و آنها بهتدریج روی دندانها سخت شده و به جرم تبدیل میشوند. اسیدهای موجود در این پلاکها بهتدریج مینای سخت و بیرونی دندان را از بین میبرد و این فرسایش باعث ایجاد منافذ یا سوراخهای ریزی در مینای دندان خواهد شد.
پوسیدگی دندان عقل
معمولا محل دندان یکی از فاکتورهای موثر در دلیل پوسیده شدن دندانهاست. پوسیدگی اغلب در دندانهای عقبی افراد، خصوصا دندانهای آسیاب و دندان عقل ایجاد میشود. این دندانها شیارها، حفرهها و شکافها و ریشههای متعددی دارند که میتوانند ذرات غذا را در خود جمعآوری کنند.
معمولا تمیز نگهداشتن این دندانها، خصوصا دندان عقل که دسترسی به آن بسیار سختتر است و مسواک بهراحتی به آن نمیرسد، بسیار دشوار است و به همین دلیل ریسک بالاتری برای پوسیدگی دارند. ازاینرو پوسیدگی را میتوان بیشتر در دندانهای عقبی مشاهده کرد.
پوسیدگی دندان جلو
درست است که پوسیدگی در دندانها بیشتر متوجه دندانهای عقبی است، اما دندانهای جلو نیز میتوانند دچار پوسیدگی شوند. در صورت خرابی دندانهای جلو، همان نشانههای درد، حساسیت دندانی و ظهور لکه و پوسیدگی روی دندانها مشاهده میشود.
اما در خصوص پوسیدگی این دندانها یک مشکل بدتر هم وجود دارد و آن تاثیر بسیار نامطلوبی است که دندانهای پوسیده جلو روی ظاهر و لبخند افراد دارند. ازاینرو درمانهای مورد نیاز برای رفع خرابی دندانهای جلو اهمیت بسیار بالایی دارند و باید سریعا این مشکل برطرف شود. دندانهای جلو در صورت پوسیده شدن، تاثیر منفی بسیار زیادی روی کاهش اعتمادبهنفس افراد خواهد داشت.
کاربرد باندینگ دندان در موارد مختلف چیست؟
- ترمیم پوسیدگی دندان
- ترمیم ترک خوردگی و شکستگی دندان
معمولا دندان ها بر اثر ضربه، تصادف، زمین خوردن، فعالیتهای ورزشی، جویدن مواد غذایی سفت و سخت، دندان قروچه، پرکنندههای دندانی، تغییر ناگهانی درجه حرارت دندان و افزایش سن دچار لب پریدگی و ترک خوردگی می شوند. این روش ترمیمی دندان می تواند به راحتی و در یک جلسه نواقص جزئی دندان را برطرف کند و از آسیبهای بیشتر جلوگیری کند.
- ترمیم تغییر رنگ دندان
در بعضی موارد بلیچینگ دندان و سفید کردن دندان ها به دلیل مناسب نبودن برای افراد نمی تواند باعث تغییر رنگ یا از بین بردن لکه های روی آنها شود در چنین مواردی باندینگ دندان میتواند راه حل مفیدی باشد و لکه و تغییر رنگ دندان ها را بپوشاند.
- بستن فاصله و شکاف بین دندانها
باندینگ دندان گزینه بسیار خوبی برای پر کردن و کمتر کردن فاصله بین دندان ها است.
- تغییر ظاهر دندان ها
دندانپزشک متخصص زیبایی از روش باندینگ برای افزایش طول و عرض و یکدست شدن دندانها استفاده می کند. مواد کامپوزیت به لبه های دندان اضافه می شود و شکل مناسبی به دندان ها می دهد. همچنین برای اصلاح کجی دندان ها روش باندینگ می تواند گزینه خوبی باشد.
- مواد باندینگ دندان که همان مواد رزین کامپوزیت هستند جایگزین مناسب برای دندانهای پرشده با مواد آمالگام هستند
- محفاظت بخشی از ریشه دندان که به دلیل تحلیل لثه بیرون زده است به وسیله روش باندینگ امکان پذیر است
- در بعضی موارد برای بهتر شدن نتیجه ارتودنسی بعد از پایان درمان ارتودنسی و بر طرف کردن هر گونه تغییر رنگ دندان ناشی از براکتها از باندینگ دندان استفاده می شود.
مراحل باندینگ دندان
- پیش از هر اقدامی، دندانپزشک دندانهای شما را معاینه کرده و عکس رادیوگرافی را بررسی میکند. پس از آن با مشورت با خود شما بهترین برنامه درمانی را انتخاب میکند. اگر دندانها و لثههایتان در سلامت باشند میتوان فرایند باندینگ را شروع کرد؛ در غیر این صورت ابتدا باید مشکلات دندان و لثه را برطرف نمایید.
- باندینگ معمولاً به بیحسی موضعی نیاز ندارد؛ مگر اینکه از باندینگ برای ترمیم پوسیدگی دندانها استفاده شود و یا اینکه سطح موردنظر به عصب نزدیک باشد.
- دندانپزشک با مشورت بیمار رنگ رزین مناسب را با استفاده از نمودار مخصوص آن استفاده میکند.
- حال دندانپزشک باید مواد باندینگ را به دندان بیمار بچسباند. به منظور بهتر انجام شدن این کار، وی با استفاده از فرزهای دندانپزشکی در سطح دندان ناهمواریهایی ایجاد میکند. دندانپزشک همچنین از یک محلول ملایم فسفریک اسید رقیق استفاده کرده و پس از ۲۰ ثانیه آن را از سطح دندان میشوید.
- در این مرحله دندانپزشک رزین کامپوزیت را به شکل دلخواه فرم داده و بر روی سطح مورد نظر دندان قرار میدهد.
- رزین کامپوزیت با استفاده از اشعهی UV در جای خود سخت میشود.
- دندانپزشک در صورت نیاز اصلاحاتی را در فرم رزین ایجاد میکند.
- در انتها دندانپزشک رزین سخت شده را به خوبی صیقل میدهد بطوری که کاملاً شبیه به دندانهای کناری شود.
دوام و ماندگاری باندینگ چقدر است؟
طول عمر مواد باندینگ بستگی به میزان مراقبت و رعایت بهداشت دهان و دندان دارد. در بهترین شرایط ماندگاری باندینگ دندان معمولاً ۵ تا ۱۰ سال است و معمولا بعد از آن لازم است ترمیم و یا جایگزین شود.
مزایای باندینگ دندان چیست؟
- مقرون به صرفه بودن : روش زیبایی دندانپزشکی بدون هزینه زیاد نسبت به روکش های لمینت و روکش کامپوزیت دندان
- ارائه نتیجه در کمترین زمان ممکن: بلافاصله بعد از پایان کار نتیجه دلخواه قابل مشاهده است
- عدم نیاز مراجعه مکرر به دندانپزشک: روش باندینگ می تواند در یک جلسه کامل شده برعکس روش های دیگر ترمیمی و زیبایی دندانپزشکی.
- این روش بدون درد است: اگر این روش برای پر کردن سوراخ دندان بکار رود ممکن است مقداری درد داشته باشد و داروی بی حسی لازم شود، اما اگر برای جنبه زیبایی دندان بکار رود نه دردی دارد و نه داروی بی حسی لازم است.
- عدم نیاز به آماده سازی دندان و کم تهاجمی بودن آن
عوارض باندینگ دندان چیست؟
تغییر رنگ: باندینگ دندان در مقایسه با روکش لمینت سرامیکی قابلیت تغییر رنگ بیشتری دارد. چند روز اول درمان باید از خوردن قهوه و نوشابه و همچنین مصرف سیگار خودداری شود و همیشه بلافاصله بعد از خوردن مواد غذایی رنگی مسواک بزنید.
ماندگاری کمتر: طول عمر طبیعی باندینگ، نسبت به روکش لمینت سرامیکی کمتر است. بنابراین به رعایت بهداشت دهان و دندان بیشتری نیاز دارد.
آسیب پذیری: روکش لمینت سرامیکی و یا سایر روکش های دندان در مقابل جویدن مواد غذایی سخت مقاومت بیشتری دارند.
سخن پایانی
شما در این مقاله با باندینگ زیبایی دندان آشنا شدید. همچنین از کاربرد باندینگ دندان در موارد مختلف آگاه شدید. اگر سوال یا نظری دارید آن را در کامنت مطرح کنید تا در اسرع وقت توسط ما جواب داده شود.
سوالات متداول
باندینگ یک دندان بهطور عادی در طول یک جلسه ۳۰ تا ۶۰ دقیقهای در مطب دندانپزشک انجام میشود. این شرایط در حالی است که باندینگ چند دندان به مدت درمان طولانیتر نیاز داشته و ممکن است. برای آن چند جلسه درمان بر روی بیمار انجام شود.
مواد بکار رفته در این دو روش یکی است؛ در هر دوی آنها از کامپوزیت رزین استفاده میشود. تفاوت آنها در نحوهی کارگذاریشان بر روی دندان است. کامپوزیت ونیرها تمامی سطح و لبههای دندان را میپوشانند؛ در حالیکه کامپوزیت باندینگ تنها قسمتی از دندان را پوشانده تا یک عیب جزئی را برطرف کند.